Kỹ sư tư vấn một công việc chuyên nghiệp

Kỹ sư tư vấn là ai ?

Từ trước đến nay, rất ít khi chúng ta tự hỏi Kỹ sư tư vấn là ai ? họ làm những gì. Một trong những lý do là do chúng ta quá bận rộn hoặc cho rằng những vấn đề này là không quan trọng hoặc có một trường hợp nữa cũng thử tìm hiểu nhưng thấy phức tạp và bị quá nhiều thông tin làm chúng ta không biết lựa ra đâu là những thông tin có thể tổng hợp.

Trước hết, cùng nhau chúng ta thử đi tìm hiểu các định nghĩa khái niệm “Kỹ sư tư vấn”.

Rõ ràng là hiện nay, các trường đào tạo ra chưa có trường đại học nào có bằng cấp ghi trên đó công nhận là người này được công nhận là kỹ sư tư vấn. Thông thường chúng ta thấy trên bằng là Kỹ sư cơ khí, Kỹ sư tự động hóa, Kỹ sư điện, Kỹ sư xây dựng, Kỹ sư tin học, ….Vì vậy có thể xem khái niệm “Kỹ sư tư vấn” là một nghề nghiệp, một loại dịch vụ tư vấn có yêu cầu người làm nghề có kiến thức nền tảng về kỹ thuật (engineering).

Một số vấn đề liên quan đến công việc tư vấn.

Chúng ta được tiếp xúc với từ này rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Trên các phương tiện, chúng ta thường gặp nhiều lĩnh vực liên quan đến tư vấn như tư vấn bất động sản, tư vấn bảo hiểm, tư vấn chiến lược, tư vấn tâm lý, tư vấn sức khỏe, tư vấn pháp lý, tư vấn quản trị doanh nghiệp, ….

Trong xây dựng lại có tư vấn thiết kế, tư vấn đấu thầu, tư vấn quản lý dự án, tư vấn giám sát.

Khái niệm và định nghĩa về Tư vấn

Tư vấn là phát biểu ý kiến về những vấn đề được hỏi đến nhưng không có quyền quyết định.

Từ điển tiếng Việt, do tác giả Hoàng Phê chủ biên, nxb Đà Nẵng 1998

Có thể hiểu là Tư vấn là một hoạt động hỏi – trả lời. Tra từ điển hán nôm chữ tư vấn là “諮問”. Nếu tách riêng hai chữ thì “tư” là hỏi, “vấn” cũng là hỏi. Ghép lại từ “tư vấn” lại là trả lời !!. Cái này thuộc lĩnh vực nghiên cứu ngôn ngữ học, tôi không hiểu biết nhiều lắm nên tạm không bàn tiếp nữa. Thông thường chúng ta hay hiểu tư vấn là trả lời khi được hỏi (có thu phí hoặc không thu phí). Cố vấn là được thuê, nhờ để chủ động đưa ra các ý kiến dựa trên kinh nghiệm và kiến thức, không có câu hỏi cụ thể, chỉ được đưa ra yêu cầu chung hoặc không có yêu cầu gì hết.

“Tư vấn là hoạt động đáp ứng về kiến thức, kinh nghiệm chuyên môn”.

sách Khái niệm pháp lý trong các văn bản pháp luật của GS.TS Trần Ngọc Đường và TS Nguyễn Thành (NXB Tư pháp, 2007, trang 524-525)

Hoạt động tư vấn là hoạt động thu thập, xử lý thông tin, vận dụng kiến thức chuyên môn, phát hiện vấn đề, đề xuất giải pháp, phương án, lập dự án và giám sát, đánh giá do các tổ chức chuyên môn, cá nhân Việt Nam thực hiện độc lập, khách quan theo yêu cầu của người sử dụng tư vấn.

Nhà tư vấn là tổ chức chuyên môn hoặc cá nhân thực hiện cung ứng dịch vụ tư vấn.

Nghị định số 87/2002/NĐ-CP của Chính phủ : Nghị định về hoạt động cung ứng và sử dụng dịch vụ tư vấn, Điều 5, mục 1

Như vậy, các định nghĩa về tư vấn là khá đầy đủ, có từ những định nghĩa đơn giản đến định nghĩa phức tạp. Tại Việt Nam, từ rất sớm, năm 2002, đã có hẳn một văn bản cấp Nghị định quy định về hoạt động tư vấn. (Nghị định số 87/2002/NĐ-CP)

Kết luận, chúng ta có thể đưa ra một khái niệm về kỹ sư tư vấn như sau:

Kỹ sư tư vấn là Người kỹ sư thực hiện hoạt động tư vấn (có tính phí hoặc không tính phí) hoặc là người kỹ sư cung cấp dịch vụ, giải pháp tư vấn cho bên yêu cầu hoặc theo hợp đồng.

Đấy là thử đi tìm định nghĩa cho cụm từ kỹ sư tư vấn ở trong nước, bằng tiếng Việt Nam.

Định nghĩa Kỹ sư tư vấn ở nước ngoài như thế nào ?

Bây giờ, chúng ta cùng nhau tìm hiểu xem ở các nước khác, khái niệm này họ định nghĩa và hiểu như thế nào. Tất nhiên là hỏi nhờ anh Google thôi. Từ khóa tìm kiếm là Consulting Engineer.

Hiệp hội các kỹ sư tư vấn Ailen định nghĩa như sau:

(https://www.acei.ie/resources/what-is-consulting-engineering), có định nghĩa luôn cho cụm từ Consuting Engineer như sau:

A consulting engineer is an expert in the planning, design, and construction of both public and private infrastructures. The consulting engineering profession is aimed to benefit the whole of society, through the application of safer, cleaner, and more efficient foundations.

Tạm dịch: “Kỹ sư tư vấn là một chuyên gia vê lập kế hoạch (quy hoạch), thiết kế và xây dựng cho các công trình hạ tầng của khu vực công cộng và tư nhân. Nghề kỹ sư tư vấn hướng đến mục tiêu mang lại lợi ích cho toàn bộ xã hội bằng cách áp dụng các nền tảng an toàn hơn, sạch hơn, và hiệu quả hơn.

Trong trang wiki tiếng Việt (https://vi.wikipedia.org/wiki/Kỹ_sư_tư_vấn) định nghĩa “Kỹ sư tư vấn là một người độc lập thực hiện dịch vụ tư vấn kỹ thuật cho khách hàng và được trả thù lao, họ thường làm việc trong các công ty tư vấn. Các kỹ sư tư vấn phải đủ trình độ và kinh nghiệm chuyên môn để tư vấn các dịch vụ kỹ thuật”.

Hiệp hội các công ty tư vấn kỹ thuật Canada định nghĩa:

(https://www.acec.ca/about_acec/consulting_engineer/index.html) có định nghĩa như sau:

Consulting engineers offer professional engineering services and expertise to both public and private sector organizations. Consulting engineers also act as independent agents and advocates for their clients, and are responsible for finding innovative solutions to technical problems and provide strategic advice to business and management.

Các kỹ sư tư vấn cung cấp các dịch vụ kỹ thuật chuyên nghiệp, các kiến thức chuyên sâu cho các tổ chức trong lĩnh vực công cộng cũng như tư nhân. Các kỹ sư tư vấn cũng hoạt động như một người làm việc độc lập và họ tư vấn cho khách hàng, họ chịu trách nhiệm tìm các giải pháp sáng tạo cho các vấn đề kỹ thuật và đưa ra lời khuyên chiến lược cho việc kinh doanh và quản lý.

Các giải pháp và dịch vụ các kỹ sư tư vấn cung cấp bao gồm:

• nghiên cứu đầu tư và tiền khả thi

• nghiên cứu tác động môi trường và tác động xã hội

• thiết kế sơ bộ và thiết kế xây dựng hoặc thiết kế chế tạo

• giám sát, kiểm định công tác xây dựng bao gồm cả quản lý dự án hiện trường.

• trợ giúp và tư vấn kỹ thuật

• nghiên cứu, quản lý tài sản

Chắc thế đã là tạm đủ cho việc cùng nhau đi tìm hiểu định nghĩa cho cụm từ “Kỹ sư tư vấn” và cũng là tên miền của Blog này.

Để có thể tìm hiểu thêm về nghề tư vấn nói chung thời kỳ mới ở Việt Nam và nghề kỹ sư tư vấn nói riêng, các bạn có thể đọc thêm bài “30 năm nghề tư vấn” trên tạp chí điện tử TheLeader.

Trong bài này, có rất nhiều thông tin có giá trị về sự hình thành nghề tư vấn, thái độ và sự chấp nhận của xã hội, những bước phát triển qua từng thời kỳ và những ghi nhận đóng góp của nghề tư vấn đối với sự phát triển chung của đất nước.