Phát triển nghề nghiệp liên tục (CPD) tại Việt Nam

Phát triển nghề nghiệp liên tục là gì ?

Trong hành nghề hoạt động xây dựng, việc liên tục đào tạo, tự đào tạo và cập nhật thông tin kiến thức là điều bắt buộc. Hiện tại, tại Việt Nam, các quy định về phát triển nghề liên tục (CPD) trong hoạt động xây dựng đến nay còn chưa hoàn thiện và chưa có tính bắt buộc, đặc biệt là đối với việc gia hạn hoặc cấp lại chứng chỉ hành nghề. Theo tìm hiểu, tại các nước sử dụng tiếng Anh là ngôn ngữ chính thức trong khu vực ASEAN, các quy định về CPD khá đầy đủ và là yêu cầu bắt buộc đối với việc cấp và gia hạn chứng chỉ hành nghề kỹ sư chuyên nghiệp (PE).

Trong bài viết này, tôi mong muốn giới thiệu các tìm hiểu chung về khái niệm phát triển nghề liên tục, tìm hiểu xem ở Việt Nam quy định về khái niệm này đã có chưa và như thế nào ?

1. Khái niệm Phát triển nghề nghiệp liên tục (CPD):

Phát triển nghề nghiệp liên tục tiếng Anh là Continuing Professional Development. Sau đây gọi là CPD.
Khái niệm này gồm 2 phần
Continuing: Khái niệm này thường xuyên, liên tục. Đây là một quá trình dài hạn, lặp đi lặp lại hàng năm chứ không phải là thực hiện một lần hay ngắt quãng.
Professional development: là việc đào tạo cho những nhà quản lý hoặc những người làm việc chuyên môn để nâng cao kiến thức và kỹ năng của mình.
“training that is given to managers and people working in professions to increase their knowledge and skills”
Trong Wikipedia, khái niệm này được định nghĩa như sau:
Continuing professional development (CPD) or continuing professional education (CPE) is continuing education to maintain knowledge and skills. Most professions have CPD obligations.
Phát triển nghề liên tục (CPD) hoặc đào tạo nghề liên tục (CPE) là việc đào tạo liên tục để duy trì kiến thức và kỹ năng. Hầu hết những người làm công tác chuyên môn đều phải có nghĩa vụ phải có CPD.

2. Sự cần thiết của CPD đối với những người hành nghề chuyên môn:

Những người hoạt động hành nghề chuyên môn đều trên cơ sở áp dụng các nguyên lý chuyên ngành về kỹ thuật ngành và đều có liên quan đến việc đảm bảo an toàn cho cuộc sống, sức khỏe, tài sản, quyền lợi kinh tế, phúc lợi xã hội hoặc môi trường. Có thể liệt kê ra một số ngành nghề như nghề y, nghề kiểm toán, nghề luật sư, nghề kỹ sư, kiến trúc sư, ….
Đối với những nghề này, việc liên tục thường xuyên được đào tạo, tự đào tạo là đặc biệt quan trọng. Trong thời đại hiện nay, mọi thứ thay đổi rất nhanh, nếu không kịp cập nhật các thông tin khoa học kỹ thuật, các cá nhân sẽ bị tụt hậu rất nhanh, việc thực hành không kịp đáp ứng các yêu cầu về chuyên môn cũng như về kinh tế.
Như vậy, ngoài việc tuân thủ các quy định về đạo đức nghề nghiệp, việc thực hiện phát triển nghề liên tục hoặc đào tạo liên tục là một trong những yêu cầu bắt buộc đã và đang được áp dụng rộng rãi trên thế giới.

3. Tìm hiểu hiện trạng về các quy định phát triển nghề liên tục ở Việt Nam:

Theo tìm hiểu thông tin trên mạng Internet, hiện nay chỉ có ở Bộ Y tế đang có quy định cụ thể về CPD tại Thông tư 22/2013/TT-BYT ngày 9/8/2013 HƯỚNG DẪN VIỆC ĐÀO TẠO LIÊN TỤC CHO CÁN BỘ Y TẾ.

Tại điều 3, mục 1, có định nghĩa như sau: “Đào tạo liên tục là các khóa đào tạo ngắn hạn, bao gồm: đào tạo bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng, nghiệp vụ; cập nhật kiến thức y khoa liên tục (Continuing Medical Education – CME); phát triển nghề nghiệp liên tục (Continuing Professional Development – CPD); đào tạo chuyển giao kỹ thuật; đào tạo theo nhiệm vụ chỉ đạo tuyến và các khóa đào tạo chuyên môn nghiệp vụ khác cho cán bộ y tế mà không thuộc hệ thống văn bằng giáo dục quốc dân”.

Về quy định đối với chuyên ngành kỹ thuật xây dựng hiện nay, qua tìm hiểu tại các quy định chưa có yêu cầu cụ thể hoặc một văn bản cụ thể về chủ đề này. Có thể nội dung này được đề cập đến tại một số văn bản khác nhau theo các cách diễn đạt khác nhau mà tôi chưa tìm thấy. Khi tìm được tôi sẽ cập nhật vào bài viết này.

Tại các ngành khác như kiểm toán, kế toán, qua tìm hiểu, ở Việt Nam đã có một số người được công nhận là thành viên của các hiệp hội nghề nghiệp quốc tế chuyên ngành. Để duy trì được tư cách hội viên hoặc gia hạn tư cách hội viên, ngoài việc tuân thủ các quy tắc về đạo đức nghề nghiệp, các hội viên còn phải cung cấp các chứng minh về duy trì CPD bản thân theo các hình thức được các tổ chức chuyên ngành quy định và công nhận.

ĐỀ XUẤT LỘ TRÌNH TIẾN TỚI BAN HÀNH QUY ĐỊNH VỀ PHÁT TRIỂN NGHỀ NGHIỆP LIÊN TỤC:

Ban hành văn bản quy định

Xác định sự cần thiết ban hành yêu cầu Quy định về phát triển nghề nghiệp liên tục: (Chỉ trong phạm vi Hoạt động xây dựng, Tư vấn xây dựng)

Ban hành quy định cụ thể. Có thể trước mắt ban hành Hướng dẫn hoặc Quyết định, Thông tư.

Công bố thời điểm áp dụng. Thời điểm chuyển tiếp. Theo tìm hiểu ở một số nước ASEAN, thời điểm chuyển tiếp, chuẩn bị cho việc áp dụng CPD từ khi ban hành Quy định từ 2 đến 3 năm.

Xây dựng, định nghĩa, quy định cụ thể về các yêu cầu, chương trình đào tạo, hoạt động được công nhận cho việc ghi nhận cho các cá nhân đã tham gia, thực hiện các hoạt động về phát triển nghề nghiệp liên tục.

Tham khảo các hoạt động sau ở nước ngoài, là các nhóm hoạt động được quy định cho CPD:

• Các hoạt động đào tạo và huấn luyện chính thức;
• Các hoạt động học không chính thức (trực tuyến, tự học);
• Các hoạt động về Hội thảo, Hội nghị;
• Các hoạt động viết bài, thuyết trình;
• Các hoạt động dịch vụ;
• Các hoạt động trong ngành (dành cho những người làm nghiên cứu)

KẾT LUẬN

CPD là cần thiết cho việc phát triển năng lực chuyên môn của mỗi cá nhân.

CPD đã được quy định và áp dụng tại Việt Nam, cả chính thức lẫn không chính thức, và được công nhận.

CPD trong ngành kỹ thuật xây dựng, theo xu hướng chung về hội nhập và phát triển, có lẽ sẽ sớm có quy định và hướng dẫn tại Việt Nam.